چقدر در انتخاب نان مصرفی خود دقت دارید؟

همواره در طول تاریخ، حکیمان بسیاری در کتب خود مضرات نان تهیه شده از آرد سفید و فاقد سبوس را بیان نموده و مردم را از خوردن این نان نهی کرده اند ولیکن قریب به صد سال است که نان سفید به واسطه مرغوبیت ظاهری که دارد، مورد پسند عمومی قرار گرفته و با توجه به سود اقتصادی آن، مضرات مصرف این نان کمتر مطرح می شود. اما بایستی بدانید که مصرف نان های تهیه شده از  آرد سفید باعث بروز و یا شیوع برخی بیماری ها در جوامع امروزی شده است که شیوع یبوست را بایستی در ردیف اول بیان نمود. در واقع امروزه ارزش غذایی نان فدای ترقی و پیشرفت تکنولوژی شده است. شیوه های نوین آسیاب کردن گندم و تهیه آرد، نان را از مغذی ترین موادش عاری می سازد بدین صورت که  جوانه (یا جنین) و پوست (یا سبوس) دانه های گندم که از نظر آهن، پروتئین، ویتامین B و ویتامین C غنی است در مرحله آسیاب کردن از دانه جدا شده و آرد سفید نان تهیه می شود. همچنین طبخ سریع نان در شیوه امروزی تهیه نان سبب می شود قشر نازکی روی نان ایجاد شود که از تبخیر آب مغز نان جلوگیری می کند و مغز نانِ پخته آبدار باقی می ماند که این امر هضم نان را دشوار می کند. اما در شیوه تهیه نان سنتی، پخت با هیزم سبب می شد طبخ نان به آهستگی انجام گیرد و مقدار اضافی آب به تدریج خارج شود،  مقدار آب نان نباید از ۳۵ درصد تجاوز کند.

پوست گندم که به صورت سبوس در می آید و به وسیله الک کردن از  آرد نان جدا می شود، دارای مقادیر بالایی مواد ضروری برای بدن می باشد به عنوان مثال یکی از مهمترین اعمال حیاتی در بدن موجودات زنده، اکسیداسیون گوگرد آلی است و در بدن انسان ماده ای به نام گلوتاتیون وجود دارد که این اکسیداسیون را انجام می دهد. گلوتاتیون از گلوتامیک اسید ساخته شده است که این اسید گلوتامیک بایستی به وسیله غذاها وارد بدن شود و این ماده در هیچ یک از غذاها به اندازه گندم وجود ندارد. نکته مهم این است که تمام اسید گلوتامیک موجود در گندم، در پوسته یا سبوس گندم جمع شده و در آرد سفید مطلقاً وجود ندارد. در واقع آرد سفید تقریباً نشاسته خالص است. بنابراین نان تهیه شده از آرد سفید، مواد لازم برای اعمال حیاتی بدن را تامین نمی کند.

در نان سفید، فسفر و منیزیم که از عناصر حیاتی لازم برای بدن هستند وجود ندارد. جالب است بدانید دانه گندم بیش از سایر دانه های گیاهی فسفر دارد همچنین از حیث منیزیم غنی تر از سایر مواد غذایی است. این دو عنصر که وجود آنها اهمیت حیاتی برای بدن انسان دارد فقط در سبوس گندم موجود است نه در آرد سفید. سابقاً نان از جمله غذاهایی بود که منیزیم زیادی در برداشت اما تغییر شیوه تهیه آرد نان و حذف کامل سبوس از آن سبب شده میزان منیزیم نان و متعاقبا میزان منیزیم مصرفی جوامع با قوت غالب نان، بسیار کاهش یابد. نتایج تحقیقات متعددی نشان میدهد کاهش مصرف منیزیم ناشی از مصرف گسترده نان سفید با شیوع ابتلا به سرطان در جوامع امروزی ارتباط مستقیم دارد.

ویتامین E در توان باروری انسان بسیار موثر است. در جوانه گندم مقادیر قابل توجهی ویتامین E یافت می شود اما این بخش از دانه گندم ضمن الک کردن آرد همراه با سبوس از آرد نان جدا می شود. از این رو در جوامعی که قوت غالبشان نان سفید است کمبود ویتامینE  مشاهده می شود و این امر کاهش توان باروری افراد را به دنبال دارد.

همچنین از دیدگاه بسیاری از پزشکان و متخصصان تغذیه علت مستقیم شیوع ابتلا به یبوست در جوامع امروزی، حذف سبوس گندم از غذای مصرفی است. در واقع اگر آرد را به طور مناسبی الک کنند به گونه ای که سبوس گندم به اندازه ۱۵ الی ۲۰ درصد در آن موجود باشد، سبوس در بدن به سهولت مایعات را به خود جذب کرده و سپس در روده ها به تدریج آب را پَس داده، مدفوع را نرم کرده و از طرف دیگر به طور ملایم روده ها را تحریک و به وسیله انقباضات به دفع مواد کمک می کند.راvhه های ارتباطی:

• آدرس تلگرام جامعه گیاه درمانی ایران irihmsir@
• آدرس اینستاگرام جامعه گیاه درمانی ایران irihmsir